Giãn mạch thừng tinh là mức độ các mao mạch trong thừng tinh gặp phải giãn và xoắn không bình thường, đây là một mức độ phổ quát chiếm tỉ lệ tới 10-15% nam giới sau tuổi dậy thì. Bệnh giãn mạch thừng tinh có khả năng gây ảnh hưởng tới cuộc sống người bệnh đặc biệt và là hiểm họa gây bệnh vô sinh.
1. Giãn mạch thừng tinh là gì?
Thừng tinh là một ống đi từ mỗi tinh hoàn lên phần dưới ổ bụng, trong thừng tinh chứa các ống dẫn tinh, các mạch máu, mạch bạch huyết và dây thần kinh. Giãn mao mạch thừng tinh là khi các tĩnh mạch nằm trong thừng tinh mắc phải giãn nở, tạo ra lớn hơn và có thể cảm nhận bằng mắt thường hay. Giãn mạch thừng tinh có khả năng tiếp diễn ở một bên hoặc cả hai bên tinh hoàn, tuy vậy giãn mao mạch thừng tinh bên trái phổ quát hơn.
nhân tố gây nên giãn mạch máu thừng tinh là do các van của các mao mạch nhỏ trong bìu vận động không tốt. Đây là các van một chiều, mở ra cho máu chảy về tim và đóng lại khi dòng máu chảy trễ để ngăn không cho máu chảy ngược về. Khi có sự suy giảm hệ thống các van mao mạch, thì máu có thể chảy ngược về do tác động của trọng lực gây nên ứ đọng và giãn mạch máu thừng tinh.
Giãn mạch máu thừng tinh có thể gặp khi thấy một sự tắc nghẽn mạch máu trầm trọng ở vùng bụng, như một u bướu của thận phát triển gây ra tăng áp lực lên các mạch máu nhỏ hơn trong bìu gây nên giãn mao mạch, song tình huống này thường ít gặp và hay chỉ gặp ở nam giới hơn 40 tuổi.
2. Biện pháp phân loại giãn mạch thừng tinh
Phân loại theo Dubin (1970) giãn mạch máu thừng tinh được chia thành 5 mức độ theo thăm khám lâm sàng như sau:
- Giãn mao mạch thừng tinh độ 0: Không chẩn đoán được trên lâm sàng, chỉ nhận ra qua các phương tiện cảm nhận hình ảnh như siêu âm, chụp tĩnh mạch,…
- Giãn tĩnh mạch thừng tinh độ 1: Khi làm nghiệm pháp Valsava thì sờ thấy búi mạch máu thừng tinh giãn.
- Giãn tĩnh mạch thừng tinh độ 2: Khi người bệnh trong tư thế thẳng đứng sờ thấy búi mạch máu.
- Giãn mao mạch thừng tinh độ 3: Khi người mắc bệnh thẳng đứng, nhìn xuất hiện búi tĩnh mạch giãn.
- Giãn mao mạch thừng tinh độ 4: Dù người mắc bệnh đứng hay nằm cũng dễ dàng nhìn thấy búi.
Khi khám bệnh qua siêu âm, người bệnh được nhận biết là giãn mạch thừng tinh khi đường kính mao mạch tinh > 2.5mm, trong các tình huống kín đáo thì thường hay phối hợp với nghiệm pháp Valsalva để phản hồi. Giãn mạch máu thừng tinh độ 3 là tình huống phổ quát trên lâm sàng, khi các mao mạch từng nổi rõ dưới vùng da bìu và người mắc bệnh hay có triệu chứng viêm tinh hoàn.
3. Giãn mao mạch thừng tinh có bắt buộc điều trị?
Giãn tĩnh mạch thừng tinh không thể tự khỏi được do mao mạch đã giãn ra thì không thể tự hồi phục. Giãn tĩnh mạch thừng tinh có thể là nguyên nhân gây nên bệnh vô sinh do các nguyên nhân sau:
- Máu ứ lắng đọng trong các mạch máu gây ra tăng nhiệt độ trong bìu, tránh lượng và chất lượng tinh binh từ đó giảm thiểu nguy cơ sinh sản.
- Nếu giãn tĩnh mạch thừng tinh diễn ra ở lứa tuổi không đủ niên, thì tinh hoàn ở bên mao mạch thừng tinh gặp phải giãn thường hay tiến triển kém hơn thường thì. Tinh hoàn nhỏ có nguy cơ góp phần tăng mối nguy hại bệnh vô sinh.
tuy nhiên, hầu như đàn ông mắc phải giãn mạch thừng tinh không bị vô sinh, trên thực tế nhiều đàn ông giãn mao mạch thừng tinh độ 3 vẫn có rất nhiều con và có đến 85% nam giới to lên bị giãn mạch thừng tinh tuy nhiên không mối quan hệ tới vấn đề vô sinh. Nếu giãn mạch thừng tinh không gây nên các dấu hiệu như bệnh đau tinh hoàn, teo nhỏ tinh hoàn hoặc các vấn đề về sinh sản thì hạn chế chữa. Theo các khuyên ngày nay, giãn mạch thừng tinh chỉ nên chữa trị khi:
- Khi thăm khám xuất hiện rõ các búi giãn tĩnh mạch thừng tinh.
- Khi tiến hành tinh dịch đồ thấy số lượng tinh trùng thấp, người mắc bệnh đã bệnh vô sinh trên hai năm.
- vô sinh tuy vậy không giải thích được.
4. Giãn mạch máu thừng tinh có chữa khỏi được không?
Trong các tình huống căn bệnh được chỉ dẫn chữa, tùy theo tình trạng của căn bệnh, các tình huống nhẹ có thể điều trị nội khoa, các trường hợp lớn hơn hay được chỉ dẫn thủ thuật. Có rất nhiều phương pháp thủ thuật thắt mao mạch thừng tinh như: thủ thuật thông thường, thủ thuật qua nội soi ổ bụng, tiểu phẫu vi phẫu, tiến hành tắc các mạch bằng bóng thường vòng xoắn… Trong đó thủ thuật vi phẫu (hình thức mổ bằng kính hiển vi) được sử dụng phổ biến, do an toàn, hữu hiệu cao, ít hệ lụy.
Sau mổ giãn mao mạch thừng tinh, mật độ tinh binh của người bệnh được cải thiện rõ rệt. Theo các tham khảo, từ 21-55% người bệnh không có tinh trùng trước mổ thì sau tiểu phẫu sẽ có tinh binh trong tinh dịch, trong vòng 21% người bệnh sau mổ giãn mạch thừng tinh có khả năng sinh con tự nhiên mà không nên các biện pháp hỗ trợ sinh sản.
Giãn mạch thừng tinh là có khả năng chữa khỏi, tuy vậy sau khi chữa trị thành quả người bệnh có thể tái bệnh bộc phát sau những tháng hoặc một số năm. Để không nên nguy cơ tái phát bệnh, người bệnh cần khuyên một vài điểm sau đây:
- tuân thủ các chỉ định của bác sĩ, khi có các dấu hiệu không bình thường phải đi thăm khám để trị sớm, tái thăm khám đúng hẹn.
- hạn chế các vận động thể lực quá mạnh, đặc biệt tránh các động tác gây nên áp lực cho vùng bìu.
- giảm thiểu việc đứng hoặc ngồi nhiều ngày, giảm thiểu tắm nước ấm kéo dài để hạn chế tăng nhiệt độ vùng bìu.
Vừa rồi là một số thông tin về giản tinh hoàn có phải chữa thường hay không cực kỳ mong sẽ giúp ích được quý vi